Pokora
Pokora w walce duchowej
1. Szatan chce zniszczyć w człowieku przede wszystkim pokorę. Jest to działanie celowe i przemyślane, bo to brak pokory stał się przyczyną upadku Szatana. Jego pycha spowodowała to, że przyznał swojej zasłudze piękno, które miał tylko jak dar Stwórcy. Szatan nie ma pokory i zwalcza każdy jej przejaw – zwłaszcza pokorę serce Jezusa i Maryi.
2. Czym jest pokora?
Pokora to prawda o sobie i Bogu. Sami z siebie nie mamy nic – to co mamy pochodzi od Boga.
Pokora to uniżenie ludzkiego ducha przed Bogiem, otwartość na Jego działanie, przynoszenie owocu, kóry nie pochodzi od nas, ale jest darem Boga (jak ziemia – humus -> humilitas).
Pokora to świętość – uznanie, że Bóg jest wszystkim, że od Niego mamy wszelkie dobro. To co jest nasze to niemoc, nędza. Zdolność przypisania Bogu wszystkiego. Święci mówią o pokorze jako o chlebie, który należy spożywać z każdą potrawą.
Pokora to fundament życia duchowego. Im wyższy dom tym głębszy fundament.
3. Dwa rodzaje pokory:
Pokora rozumna – nabywa ją człowiek przez rozważanie o swojej słabości i wielkości Boga.
Poznanie siebie daje podwaliny pokory, rozmyślanie o sprawach nadprzyrodzonych i życiu Jezusa pozwala w niej się utwierdzić (skutki braku pokory: „zawieszenie duszy w powietrzu”, brak przykładu Jezusa, osłabienie miłości do Eucharystii, pobożności Maryjnej, brak pokory).
Pokora płomienna – jest darmowym darem Boga, pozwala doświadczyć wielkiej radości, własnej małości i równocześnie wielkiej miłości Boga.
4. Szatan próbuje stworzyć falsyfikat pokory. Jak odróżnić pokorę od postawy fałszywej?
znaki autentyczności: wewnętrzna radość, pokój (nawet wobec uznania grzechu), cichość i moc,
pokora fałszywa: zniechęcenie, rezygnacja z ćwiczenia się w cnotach, niepokój serca, brak
przebaczenia sobie popełnionych błędów (pokusa duchowego perfekcjonizmu – nie dopuszcza słabości i upadku).
5. Jak przezwyciężyć fałszywą pokorę?
Unikanie niepotrzebnych rozpamiętywań własnej grzeszności i niedoskonałości (może się to stać pożywką dla melancholii i pozwala Szatanowi podsuwać zniechęcające i paraliżujące myśli),
Zachowanie miary w poznaniu siebie (w sferze swej grzeszności zwłaszcza) – nie dociekać
wszystkich szczegółów, bo to zasłania obecność miłosiernego Boga (tylko widzimy Jego sprawiedliwość),
Przenoszenie wzroku na Chrystusa jako dobra najwyższego, oddanie Zmartwychwstałemu swoich słabości i grzechów jest postawą prawdziwej pokory (w Nim grzech jest pokonany).
6. Czym jest prawdziwa pokora?
Jest lekarstwem zwalczającym przejawy pychy (pycha rozrasta się w człowieku od małych ciekawości aż do nałogu grzeszenia),
Pokora powściąga pychę we wszelkich jej przejawach (pycha to przewrotne umiłowanie siebie, przepaska na oczach zasłaniająca prawdę, pycha odrzuca pouczenia i ciągle dyskutuje),
Ps 131 – stopnie do uzyskania pokory: cierpliwa praca nad pragnieniem bycia „kimś”, poprzestanie na tym co małe, zaprowadzenie wewnętrznego ładu i pokoju,
Postawa pokory to wysiłek akceptacji sercem tajemniczego działania Boga, przyjęcie tego co Bóg Ci daje jest często trudniejsze od oddawania Mu siebie (św. Teresa z Lisieux: pokora to przyjmowanie i miłość, pełnienie woli Ojca).
7. Jak starać się o pokorę i bronić przed pychą? (Jk 4,6)
Kształtować właściwe postawy wobec pochwał i zarzutów
Nie chwalić się samemu (postawa faryzeusza w świątyni – Łk 18,11-12),
Nie oczekiwać pochwał, bo to prowadzi do utraty zasług dobrych czynów (Mt 6,1-2),
Nie przywiązywać serca do pochwał, ale odnosić je do Boga jako dawcy wszelkiego dobra (1 Kor 4,7),
Próbuj znosić z cierpliwością zarzuty słusznie Ci stawiane (chodzi o stałą dyspozycję i umiejętność przyznania się przed sobą, że coś zrobiłem nie tak – wymaga cierpliwej pracy nad sobą),
Znakiem mocy ducha jest cierpliwe przyjmowanie zarzutów niezasłużonych lub mało zasłużonych (wzorem jest pokora Jezusa),
Mt 20,28 – serce Jezusa jest stałym punktem odniesienia dla pracy nad cnotą pokory.
8. Jakie są fronty walki o pokorę?
Pokora wobec dóbr zewnętrznych (zapewniają poważanie, honor, majątek, dobre imię, przywileje, atrakcyjność) – gdy przylgnie do nich serce tworzą wokół niego szczelną fasadę, która nie dopuszcza słabości, ukrywa wszelką nędzę i grzech; dobra zewnętrzne stają się źródłem wartości osobistej (ich utrata ze zdwojona siła ukazuje słabości , biedę i niedomaganie). Pokora polega tu na świadomości, że to nie dobra zewnętrzne decydują o twojej wartości i że są przemijające.
Pokora woli (wola daje władzę rozkazywania, jest źródłem niezależności i daje poczucie własnej siły) – gdy ufasz zbytnio sobie i chcesz rządzić masz trudność w poddaniu się Bogu i przyjęciu postawy uległości. J 15,5 (Flp 2,13) – przyjęcie, że bez Boga nic nie mogę, bo On jest źródłem chcenia i działania pomaga kształtować pokorę woli.
Pokora rozumu (łatwo zachłysnąć się swoją wiedzą, przemyśleniami, uczynić bóstwo i ostateczny punkt odniesienia z własnego rozumu) – gdy zbytnio ufasz własnym osądom, lekceważysz zdanie innych, zamykasz się na Boże natchnienia, które nie zawsze są rozumowo logiczne (Bóg też działa przez cierpienie, niemoc, słabości). 1 Kor 1,26-29 – pomaga zrozumieć Boże działanie i kształtować postawę pokory. Rozum jest szczególnie narażony na pokusy ze strony Szatana.
Pokora ducha (brak takiej pokory ujawnia postawa faryzeusza w świątyni – chełpliwość z dokonanych dzieł, doznań duchowych i przywilejów). - tu pycha jest bardzo subtelna i psuje dobra duchowe. Kształtowanie pokory duchowej to roztropna i powściągliwa mowa o sobie, strzeżenie duchowych sekretów i łask Chrystusa, nie przechwalanie się doznaniami duchowymi (są jak cenne zapachy w szkatule, gdy ją nieroztropnie otwieramy uciekają – św. Teresa z Lisieux).
